Benieuwd naar mij?
Lees meer over mijn werkervaring en vooropleiding.
De vrije onderzoeker
Ik ben Nike van Helden, de oprichter en enige medewerker van de vrije onderzoeker.
Ik heb mij door de jaren heen als academicus gespecialiseerd in onderzoek naar afwijkende (dissidente) stemmen in Latijns-Amerikaanse literatuur. Een prachtig specialisme, maar het afbakenen van een expertise valt niet mee voor iemand die overal wel nieuwsgierig naar is.
Vandaar dat ik De vrije onderzoeker heb opgericht, een eenmanszaakje dat me in gelegenheid stelt om mijn neus in heel veel verschillende zaken te steken en andere vormen van vertellen te onderzoeken.
Docent en maker
Ik ben als promovendus en docent verbonden aan het Leiden University Centre of the Arts in Society (LUCAS).
Op dit moment doceer ik bij de BA Film- en Literatuurwetenschap. Eerder heb ik lesgegeven bij de BA Latin American Studies en BA International Studies.
Sinds begin 2024 ben ik betrokken bij de literaire en culturele platforms Pas uit, SKUT en Tierra de Nadie. Deze platforms zijn allemaal voortgekomen uit de academie, maar zetten zich in om het grote publiek te bereiken. Net wat voor de vrije onderzoeker!
-
Ik ben redacteur voor Pas uit, een online platform dat onderbelicht literair werk uit alle windhoeken onder de aandacht brengt.
Middels signalementen richt het zich op vertaalde literatuur, literaire tijdschriften, theaterteksten en poëzie, maar ook op onvertaalde literatuur in andere talen dan het Nederlands.
Vertalers uit allerlei talen (Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Pools, Chinees, Russisch, Arabisch, en vele andere) belichten boeken die naar hun idee een vertaling in het Nederlands verdienen.
-
SKUT is een digitaal platform voor literatuur, kritiek en dialoog, dat middels brieven, essays, verhalend proza en poëzie het engagement opzoekt.
Sinds de oprichting van de gelijknamige stichting in 2024, zit ik in het bestuur van dit platform.
-
Tierra de Nadie is een Spaanstalig georiënteerd cultureel platform en netwerk, van waaruit verschillende culturele projecten opgezet worden. In de projecten staat meerstemmigheid en diversiteit centraal.
Promovendus
Mijn promotieonderzoek gaat over Cubaanse literatuur en “revolutionaire subjectiviteit”, de belofte van revoluties om het subject werkelijk vrij te maken.
Vanuit dit concept van Michel Foucault onderzoek ik het spanningsveld tussen zelf-onderzoek, zelf-ontwikkeling en zelf-expressie binnen de Cubaanse revolutie. Welke rechten en plichten heeft het subject? En wat betekent dat voor de artistieke vrijheid?
Ik onderzoek dit aan de hand van vier close-readings: De speech “Palabras a los intelectuales” (1961) van Fidel Castro, en de romans Celestino antes del alba (1967) van Reinaldo Arenas, Memorias del subdesarrollo (1965) van Edmundo Desnoes en Presiones y diamantes (1967) van Virgilio Piñera. Aan de hand van deze teksten reflecteer ik op de literaire productie in Cuba tussen 1961 en 1971.
In het kader van mijn onderzoek heb ik veldwerk verricht in Havana, New York en Princeton.
Yogadocent
Ik geef daarnaast ook yogales bij Jai yoga in Leiden en Caesar in Den Haag. Mijn yoga-opleiding was vooral gericht op ashtanga yoga, maar tegenwoordig geef ik ook yin-les.
Yoga is weer een heel andere tak van sport, maar toch is er verrassend veel overlap met mijn academische werk.
In mijn onderzoek ben ik mij vooral gaan richten op methodes om jezelf te onderzoeken en ontwikkelen. Dat is voor mij precies waar yoga om draait.
Het is een duidelijk gevalletje Practice what you preach dus!
Cursussen
-
![]()
Cursus literair podcasten 2022
Cursus gegeven door het podcastnetwerk, aangeboden door het Nederlands Letterenfonds. In de cursus leren auteurs de basis om literair te gaan podcasten.
-
![]()
Cursus sounddesign
Driedaagse verdiepende cursus sounddesign via het Podcast Netwerk
-
![]()
Yoga docentenopleiding
RYS 200 yoga opleiding van Jai Yoga, specialisatie Ashtanga Yoga
Rekenkamercommissie
Als secretaris van de Rekenkamercommissie Leiden en Leiderdorp, heb ik vele onderzoeken begeleid naar de doorwerking van het beleid van beide gemeenten.
Het werk heeft me een goede politieke antenne opgeleverd en inzicht gegeven in de complexe processen van een ambtelijke organisatie.
Naast mijn aanstelling aan de Universiteit heb ik jarenlang gewerkt voor de gemeente Leiden. Ik heb daar verschillende functies gehad bij de griffie, totdat ik mijn plek vond bij de Rekenkamencommissie: de onafhankelijke onderzoekscommissie van de gemeenteraad.
Opleiding
Aan de Universiteit Leiden heb ik Talen en Culturen van Latijns Amerika gestudeerd. Daarna heb ik de onderzoeksmaster Latin American Studies gedaan.
Binnen de studie heb ik mij gespecialiseerd in letterkunde, maar mijn onderzoek heeft altijd een sterke historische en filosofische component gehad.
Kijk voor informatie over mijn academische interesses bij mijn publicaties.